MÙA CÁ RÔ ĐỒNG - LÊ THỊ XUÂN HƯƠNG (Lượt xem: 548)

 (Nguyên bản của tác giả)

1. Một sớm mai bỗng se se từng cơn gió nhẹ  thổi về  từ  ngoài vàm sông Cái. Nắng màu vàng nhạt và mây trắng rủ nhau bay về phía biển. Bầu trời dường như cao xanh hơn và dưới mặt đất là một biển lúa vàng gợn sóng. Mùa lúa chín làm cho ngọn gió thơm thơm hương đồng . Bước qua nơi những chân ruộng sâu, nghe tiếng lách chách, tiếng cá quẫy làm xao mặt nước. Cá rô đồng đang ăn mồi đấy ! Lũ cá rô từng bầy, nhởn nhơ tụ quanh gốc lúa và từng con trổ tài, phóng mình lên đớp những hạt lúa vàng trên cao. Thoáng bóng người, chúng bơi nhanh vào góc ruộng sâu để trốn. Đồng lúa rì rào, gió mang hơi nước về mát rượi. Lúa đã chín vàng đồng, báo hiệu một mùa vui no ấm …

2. Cá rô đồng lớn bằng cỡ hai ngón tay, rất phàm ăn và rất lanh lẹ. Cả bầy đang mê mải tìm mồi, xảy đâu con cò trắng từ đâu đáp tới là cả bầy biến mất tăm. Chẳng bao giờ thấy cá rô đồng đi một mình mà thường kéo cả bầy cùng đi như trẩy hội. Mùa lúa chín là mùa hội của cá rô đồng. Chúng tìm đến những nơi lúa chín ngang mặt nước, tha hồ ăn no thỏa thích. Hứng lên, từng con thi nhau tung mình lên khỏi mặt nước, ăn những hạt lúa vàng ươm. Lúa đầu mùa còn thơm sữa lúa nên cá rô đồng mập tròn, bóng nhẫy, bụng đầy trứng bơi khoan thai giữa làn nước trong xanh.

Mùa này, lũ trẻ trong xóm thường rủ nhau từng tốp đi câu rô đồng. Mồi câu là trứng cá vàng rang lên thơm sực mũi. Đi lấy trứng kiến vàng cũng phải có “nghề” mới được. Tổ kiến vàng thường đóng trên cành cao nên việc lấy trứng của nó không dễ dàng. Một cây sào có gắn cái thau nhỏ, chọc khẽ vào đáy tổ và lắc nhẹ . Trứng kiến sẽ rơi vào thau và ta nhanh tay hạ xuống. Nếu trễ, chậm chạp thì hàng trăm con kiến vàng tự động “nhảy dù” từ trên cây xuống đầu, xuống cổ “kẻ xâm phạm” mà cắn ! Gỡ nhẹ trứng kiến, không phá nát tổ để lần sau kiến đẻ lại bù vào số trứng đã mất…

          Đứng trên bờ ruộng, bờ kinh, từ từ thả mồi trứng béo ngậy xuống là lũ cá rô đồng xúm lại giành mồi. Lúc này chỉ giật cá lên cũng đủ mỏi tay vì mồi “bắt” , làm cho cá say sưa,  quên cả  “hiểm nguy” và bị giật tung lên, cong mình lóng  lánh trong nắng chiều và nhảy rào rạo trong thùng.

3. Cá rô đồng tuy không lớn như cá rô mề nhưng thịt rất thơm ngon. Có khi chỉ “rộng” vài ngày cho sạch nhớt, ta để nguyên con bỏ vào chảo chiên giòn. Một đĩa rau xanh đủ thứ nào diếp cá, hung lủi, ngò om, đọt xoài, khế chua, chuối chat, vài trái ớt hiểm ăn kèm thì khó mà quên được. Mùi thơm của rô đồng, mùi thơm của các loại rau đồng nội hòa trong vị cay nồng của ớt sẽ làm cho bạn nhớ hoài … Hoặc nồi canh rau tập tàng (rau sạch chốn đồng quê) nấu cùng cá rô đồng dậy lên mùi thơm của rau, của cá trong mùi thơm ngào ngạt của khói rơm trên đồng. Món ăn quê mình đấy, món ăn của bà, của mẹ, của những con người một nắng hai sương …

     Cá rô đồng, món ăn dân dã, thơm thảo hồn quê. Khói trên đồng bay bay, gió chiều ru nhè nhẹ, hàng dừa xanh rủ bóng, nghe nao nao thanh thản một miền quê . Mùa cá rô đồng qua mau khi cánh đồng chỉ còn trơ gốc rạ.  Lũ cá trôû về sông Mẹ, về lung sâu làm tổ, đẻ trứng và “đến hẹn lại lên”, mùa lúa chín năm sau lũ lượt kéo nhau về …  

                                                                        LÊ THỊ XUÂN HƯƠNG

Số nhà 27- Đường Ung Công Uẩn- Thị trấn Kế Sách- H. Kế Sách- Sóc Trăng