Nhắc nhớ về cuộc đua ghe Ngo trên sông Nhu Gia (Lượt xem: 1683)

Khu vực sông Nhu Gia diễn ra hội đua ghe Ngo năm xưa.

Đến thời Pháp thuộc, cuộc đua dời về sông Nhu Gia, nay thuộc xã Thạnh Phú, huyện Mỹ Xuyên. Mãi đến khoảng đầu thập niên 80, mới chính thức được dời về tổ chức tại sông Maspero, thành phố Sóc Trăng cho đến nay.

Theo Thầy Danh Mến (ảnh trên) - Giảng viên trường Bổ túc văn hóa Pali Nam bộ Sóc Trăng thì “từ các bậc tiền bối đã kể lại, sau năm 1975, Đảng và Nhà nước cũng quan tâm đối với văn hóa Khmer nói chung, trong đó, có Hội đua ghe Ngo. Lúc đó tổ chức đua trên sông Nhu Gia, vì sông Nhu Gia có địa thế thuận lợi để các đội Ghe trong và ngoài tỉnh tập hợp lại. Theo tôi biết, lúc bấy giờ, Lễ hội đua ghe Ngo trên sông Nhu Gia chính là Lễ hội lớn và náo nhiệt nhất của đồng bào Khmer, bởi vì lúc đó các hoạt động vui chơi không đa dạng như hiện nay. Chính vì thế, Lễ hội đua ghe Ngo là vui nhất, náo nhiệt nhất và tập trung được đông người nhất, trong đó có cả 3 dân tộc Kinh – Khmer – Hoa cùng tham gia hội đua khi ấy”.

Hòa thượng Lâm Sương (ảnh dưới) - Trụ trì chùa Om - Pu - Year, huyện Mỹ Xuyên, từng chứng kiến những cuộc đua sôi nổi trên dòng sông Nhu Gia. Trong ký ức của Hòa thượng về hội đua năm xưa, đó là ngày hội rộn ràng nhất trong năm của đồng bào Khmer. Vượt qua những khó khăn, vất vả của cuộc sống thuần nông, đồng bào luôn cố gắng bảo tồn và phát triển môn thể thao truyền thống của dân tộc.

Cũng theo Hòa thượng Lâm Sương, “năm tháng đó vất vả hơn bây giờ rất nhiều vì chỉ làm 1 mùa lúa nên phương tiện và cơ sở vật chất không được như ngày nay đâu. Trang phục của các đội đua, có gì mặc nấy chứ không có đồng phục như bây giờ; tập luyện cũng không có, các vận động viên chỉ bơi thử hôm nay là ngày mai lại đua. Ngày xưa, để tham gia Lễ hội, một số người phải đi bộ từ rất xa băng qua những cánh đồng. Một số phải bơi xuồng khó khăn lắm, mà qua tới đây rồi phải ngủ lại tại đây chứ không thể đi về ngay trong ngày được. Những người từ xa đến đều tá túc nhờ chùa Nhu Gia. Thời đó, không khí vui lắm. Những hoạt động đút Cốm Dẹp, thả Đèn Nước, nghi thức tạ ơn Thần Đất, Thần Nước cũng được tổ chức ngay tại đây”. Và dòng sông cạnh chùa Nhu Gia là địa điểm năm xưa tổ chức Hội đua ghe Ngo.  

Trận chung kết Hội đua ghe Ngo năm 2023.

Ông Lâm Binh - Ban quản trị chùa Tum Núp, xã An Ninh, huyện Châu Thành là người đã từng tham gia Hội đua ghe Ngo trên dòng sông Nhu Gia lúc bấy giờ, kể lại: Tôi nhớ khoảng năm 1976 - 1977 thì đua ghe Ngo trên sông Nhu Gia. Năm đó, mình mới giải phóng còn khó khăn lắm, thời đó thường đi gom gạo mỗi người 2 đến 3 kg hùn lại để đi chơi, trang phục các đội Ghe cũng không có, chỉ có miếng vải nhỏ màu đỏ hoặc màu xanh để cột trên đầu nhận diện đội ghe, áo mặc phải tự mua để mặc đi bơi với nhau. Tôi nhớ năm đó, các ghe từ Kiên Giang và các tỉnh qua cũng nhiều lắm, vui lắm.

Lãnh đạo tỉnh Sóc Trăng trao giải cho các đội đạt thành tích cao.

Từ sự quan tâm, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước và Chính quyền địa phương, Lễ hội đua ghe Ngo được dời về tổ chức trên sông Maspero, thành phố Sóc Trăng cho đến nay, và Lễ hội mang tầm khu vực đã minh chứng cho những giá trị văn hóa của môn thể thao truyền thống mang lại cho bà con người Khmer Sóc Trăng nói riêng, và nói chung cho cộng đồng 3 dân tộc Kinh – Khmer – Hoa; góp phần bảo tồn và phát huy giá trị và quy mô tổ chức của Lễ hội./.

Thanh Hùng, Reng Xây, Văn Đại