Công tác bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ ven biển tại tỉnh Sóc Trăng (Lượt xem: 365)

Rừng phòng hộ ven biển là nơi nuôi dưỡng, cư ngụ, cung cấp thức ăn cho nhiều loài động vật dưới nước và trên cạn có giá trị; giúp ổn định bờ biển, bảo vệ đê điều và là tấm lá chắn gió bão và các diễn biến phức tạp của thiên nhiên. Đối với rừng phòng hộ tỉnh Sóc Trăng, do thiếu phù sa bồi đắp, sóng biển, gió bão tác động đã làm vành đai rừng mỏng dần, đe doạ đến hệ thống đê biển và sản xuất nông nghiệp vùng ven biển.

Từ sự quan tâm của các ngành, các cấp quyết liệt chỉ đạo bảo vệ rừng, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sóc Trăng đã triển khai, mở các lớp tập huấn, đến từng nhà dân tuyên truyền, nhằm nâng cao nhận thức của người dân trong khu vực về tầm quan trọng và ý nghĩa của rừng phòng hộ ven biển. Hằng năm, Chi cục Kiểm lâm chỉ đạo các Bộ phận Phòng, Đội Kiểm lâm cơ động và Phòng cháy, chữa cháy, Hạt kiểm lâm phối hợp các đơn vị liên quan, xây dựng quy chế phối hợp, xây dựng kế hoạch tuần tra, kiểm tra bảo vệ rừng; tổ chức tập huấn, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về công tác bảo vệ rừng đến Tổ bảo vệ rừng; cảnh báo, tuyên truyền người dân không chặt phá cây rừng, đào bới đất rừng, lấn chiếm rừng và đất rừng trái phép, hạn chế đánh bắt thủy sản trong khu vực rừng non, rừng mới trồng.

Ông Nguyễn Văn Tài - Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm TX. Vĩnh Châu, cho biết hàng năm, đơn vị chúng tôi xây dựng kế hoạch phối hợp với các cơ quan liên quan, cụ thể là UBND các xã, phường có rừng, đồn Biên phòng, quân sự cùng với Ban quản lý dự án rừng phòng hộ thường xuyên đi kiểm tra hàng tuần, tháng và đột xuất. Hiện nay, khi TX. Vĩnh Châu có Ban quản lý dự án rừng phòng hộ thì thành lập được 13 nhóm cộng đồng (đổi tên từ Tổ bảo vệ rừng trước đây) với khoảng 100 thành viên tham gia. Đặc biệt, ở phường 1 có nhiều người dân làm đơn tự nguyện xin tham gia làm thành viên nhóm cộng đồng.

Ông Nguyễn Văn Tài (bìa phải ảnh), ông Nguyễn Thanh Quang (bìa trái ảnh) cùng đi tuần tra rừng.

Đến khảo sát tại Sóc Trăng, các nhà nghiên cứu nhận định, những năm gần đây, biến đổi khí hậu đã tác động ngày càng nặng nề, tình trạng xói lở bờ biển đã dần tiến sâu hơn vào phía trong, ảnh hưởng trực tiếp đến diện tích rừng phòng hộ ven biển; tình trạng thiếu phù sa bồi đắp đã khiến tỉnh có khoảng 30% diện tích rừng bị mất đi mỗi năm. 

Để bù đắp lại phần diện tích rừng đã mất, trong điều kiện còn nhiều khó khăn, hạn chế về nguồn kinh phí, nhiều giải pháp được tỉnh Sóc Trăng tập trung triển khai, trong đó trồng mới cây rừng được xem là giải pháp tối ưu; đã huy động sự tham gia, hỗ trợ từ các tổ chức xã hội để tiến hành nhiều hoạt động “trồng cây, gây rừng”.

Từ năm 2021 đến nay, với sự đồng hành từ nhiều Dự án, như: Dự án Tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu TX. Vĩnh Châu; Dự án “Thích ứng với biến đổi khí hậu vùng ĐBSCL”, Quỹ Hạnh phúc xanh... tỉnh Sóc Trăng đã trồng mới được khoảng 70 ha rừng phòng hộ ven biển, đã tạo được đai rừng bao bọc suốt chiều dài bờ biển của tỉnh, mở rộng diện tích rừng trên vùng bãi bồi, từng bước phát huy vai trò phòng hộ, chắn sóng, bảo vệ đê biển, ngăn mặn xâm nhập sâu vào đất liền, bảo vệ sản xuất nông nghiệp.

UBND TX. Vĩnh Châu sẽ chỉ đạo UBND các xã, phường, các Tổ bảo vệ rừng tăng cường quản lý, chăm sóc và bảo vệ rừng phòng hộ ven biển hiện có cũng như trồng mới rừng trong thời gian tới, nhằm góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của ấc cấp, các ngành và cộng đồng xã hội trong trồng và bảo vệ rừng phòng hộ ven biển, ông Trần Trí Vân - Phó Chủ tịch UBND TX. Vĩnh Châu, nói.

Muốn người dân gắn bó, quan tâm đến công tác trồng mới và bảo vệ rừng thì rất cần tạo được công ăn, việc làm bền vững cho người dân sống ven khu vực. Theo đó, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã đổi mới hình thức tuyên truyền, phát triển các mô hình nuôi thủy sản dưới tán rừng theo hình thức Kinh tế tập thể gắn với liên kết đầu ra, từ đó phát huy có hiệu quả vai trò của cộng đồng trong bảo vệ và phát triển rừng.

Tại phường 1, thị xã Vĩnh Châu, khu vực rừng phòng hộ có nhiều tiềm năng để phát triển sinh kế dưới tán rừng với nhiều loài thủy sản, như nuôi Ốc Len, Cua. Tuy nhiên, do phần lớn người dân có điều kiện kinh tế khó khăn nên chưa tiếp cận được với các mô hình sản xuất, thu nhập chủ yếu dựa vào công việc đánh bắt thủy sản ngoài tự nhiên và trồng màu.

Năm 2021, nhóm cộng đồng bảo vệ rừng phường 1 đã được Dự án GIZ hỗ trợ triển khai mô hình nuôi Cua dưới tán rừng, lựa chọn 5 hộ tham gia và hỗ trợ 100% vốn không hoàn lại (mỗi hộ được hỗ trợ chi phí mua con giống là 10 triệu đồng, mua vật tư lưới rào là 3 triệu đồng). Cua nuôi dưới tán rừng tận dụng được nguồn thức ăn ngoài tự nhiên nên người nuôi không phát sinh thêm chi phí sản xuất. Khi Cua đạt kích cỡ từ 200 gram/con sẽ được xuất bán mà không cần phải chờ đến cuối vụ.

 Mô hình đã giúp người dân có thu nhập thường xuyên, ổn định nên đời sống có phần ổn định hơn. Người dân sống dưới tán rừng, hưởng lợi từ rừng, sự cộng hưởng này đã tạo động lực để các thành viên phối hợp tốt hơn cùng địa phương trong bảo vệ rừng cũng là đang bảo vệ sinh kế của chính họ. Bởi khi rừng được bảo vệ, nguồn lợi thủy sản dưới tán rừng mới phát triển tốt. 

Ông Trần Chí Dũng ở khóm 6, phường 1, nói: Thu nhập dưới tán rừng cao hơn nhiều so với trồng rẫy. Từ khi có dự án hỗ trọ nuôi Cua, bà con tích cực hơn nhiều so với lúc trước, bà con xin vào bảo vệ rừng rất đông. Khi làm kênh dẫn nước từ biển vào giúp cây rừng phát triển nhanh, giúp bà con nuôi thuỷ sản có thêm nguồn thu nhập dưới tán rừng rừng.

Khẩn trương, quyết liệt triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, hàng năm, tỉnh Sóc Trăng đạt tỷ lệ che phủ rừng theo kế hoạch đề ra, giúp giữ cân bằng hệ sinh thái, hạn chế hiện tượng xâm thực, xói lở bờ biển, giữ ổn định diện tích rừng hiện có và phát triển thêm diện tích rừng phòng hộ, đặc biệt là ổn định sinh kế cho cộng đồng dân cư vùng ven biển. 

Ông Nguyễn Thanh Quang - Phó Đội trưởng Đội Kiểm lâm cơ động, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sóc Trăng, cho biết hàng năm, Chi cục xây dựng kế hoạch tuyên truyền về công tác bảo vệ rừng đối với các xã, phường có rừng và tuyên truyền đến học sinh trong trường học hiểu rõ về tầm quan trọng của việc bảo vệ, trồng và  phát triển rừng trên địa bàn tỉnh. Chi cục cũng xây dựng kế hoạch phối hợp với các địa phương, các Tổ bảo vệ rừng thường xuyên tuần tra bảo vệ rừng phòng hộ, chủ yếu là rừng phòng hộ ở vĩnh Châu (vì là địa phương có địa hình phức tạp), vừa bảo vệ rừng vừa nuôi trồng thuỷ sản để kịp thời phát hiện, xử lý nhanh các trường hợp phá rừng, chặt cây rừng.  

Xác định bảo vệ và phát triển rừng là nhiệm vụ xuyên suốt, tỉnh Sóc Trăng hướng đến mục tiêu duy trì và tăng độ che phủ rừng của tỉnh đạt 3% theo quy hoạch được phê duyệt, nhất là phát huy tối đa giá trị nhiều mặt mà rừng phòng hộ ven biển mang lại./.

Ngọc Thơ, Trọng Phước